Voetbal leeft overal in Nederland. Het maakt niet uit of je in een klein dorp met maar één dorpscafé woont of in een grote stad waar meerdere clubs elkaar naar de kroon steken, iedere regio heeft zijn eigen voetbalcultuur en voorkeuren.
Soms wordt die liefde voor een club van generatie op generatie doorgegeven en is het haast vanzelfsprekend dat je dezelfde kleuren draagt als je ouders of grootouders. In andere gevallen ontstaat de band door de nabijheid van een stadion of de prestaties van een club in een bepaalde periode. Wat opvalt, is dat deze voorkeuren vaak heel duidelijk terug te zien zijn in de postcodes waar supporters wonen. Het gaat dus niet alleen om een handig systeem voor de postbode om brieven en pakketten op de juiste plek te bezorgen, een postcode vertelt indirect ook iets over identiteit en verbondenheid.
Postcode en supporterscultuur
De postcode van een woonplaats geeft vaak een verrassend duidelijk beeld van de voetbalclub die daar het populairst is. Zo is de binding met een club meestal groter naarmate de afstand tot het stadion kleiner wordt. Fans uit Rotterdam met een 3011 of 3072 voelen zich vaak onlosmakelijk verbonden met Feyenoord, terwijl inwoners van Eindhoven met een 5611 zich eerder richting PSV trekken. Het maakt postcode zoeken niet alleen praktisch voor het vinden van een adres, maar ook interessant om te zien hoe supporters zich geografisch verspreiden.
Hoe postcodegegevens werden gebruikt
Clubs en onderzoekers hebben in het verleden gekeken naar de verspreiding van seizoenkaarthouders op basis van hun woonplaats. Hierbij spelen postcodes een centrale rol. Het is een manier om te begrijpen waar de fanbase van een club precies vandaan komt. Zo valt vaak op dat er buiten de traditionele regio’s verrassend veel fans te vinden zijn. Een voorbeeld is FC Groningen, dat zelfs buiten de provincie trouwe supporters heeft die regelmatig naar het stadion reizen. Het maakt duidelijk dat een postcode meer kan zeggen dan alleen waar iemand woont.
Van adres tot clubbinding
Soms gaat het nog een stap verder. Met moderne technieken is het mogelijk om met omgekeerd zoeken niet alleen een adres te koppelen aan een naam, maar ook patronen te ontdekken. Denk bijvoorbeeld aan een analyse van hele wijken om te zien waar supporters van Ajax of Heerenveen sterk vertegenwoordigd zijn. Voor clubs is dit waardevolle informatie, want het helpt bij het plannen van acties of het openen van fanwinkels op strategische plekken. Voor de gewone voetbalfan blijft het vooral leuk om te zien dat hun adres zoeken in feite ook iets zegt over hun voetbalidentiteit.
Traditie en beleving
Hoewel de digitale wereld veel veranderd heeft, blijft de koppeling tussen postcode en voetbalclub iets bijzonders. Het versterkt het gevoel van identiteit en traditie. Als je opgroeit in een bepaalde wijk, lijkt het haast vanzelfsprekend dat je de club van die regio volgt. Natuurlijk zijn er altijd uitzonderingen, zoals een Ajacied in hartje Enschede of een PSV’er in het noorden van Friesland. Maar over het algemeen geven postcodes nog steeds een mooi beeld van de traditionele verdeling van voetbalfans in Nederland.
