Er zitten maar liefst 12.702 dagen tussen de interland van 16 december 1987; Griekenland – Nederland (0-3) op Kos en 25 september 2012; Nederland – België in Amsterdam. Bijna 35 jaar geleden is het voor het laatst geweest dat er een speler van ADO Den Haag in het Nederlands elftal uitkwam. Joop Lankhaar was toen net drie maanden, 21 jaar en speelde in de Oranje-defensie met Ronald Koeman, Sjaak Troost en Adri van Tiggelen.
Tekst: Glenn Duijzer
Weinig mensen weten dat Joop Lankhaar al zeven dagen eerder deel uitmaakte van de Oranje-selectie tijdens de thuiswedstrijd in de Amsterdamse De Meer. Daar werd de wedstrijd tegen Cyprus (4-0) nogmaals gespeeld, nadat er bij de eerdere ontmoeting in De Kuip een bom op het veld was ontploft. ,,Iedereen herinnert zich die wedstrijd op Kos, maar dan zeg ik altijd dat ik ook een wedstrijd als wissel op de bank heb gezeten. Toen vroor het volgens mij -6 of -7 en die wedstrijd was ook nog eens zonder publiek. Het stond toen 3 of 4-0 en ik vroeg aan Rinus Michels of ik nog mocht invallen. Al was het maar een minuut. Na de wedstrijd kwam Michels naar mij toe en zei hij dat hij mij niet liet invallen vanwege de omstandigheden. Het veld was zo hard en meer van die bla, bla. Het maakte mij niet uit hoe de omstandigheden waren. Ik wilde gewoon in actie komen.’’
De Griekse voetbalbond was boos dat de wedstrijd tegen Cyprus opnieuw werd gespeeld. De Grieken wilden dat Nederland de wedstrijd reglementair met 0-3 verloor. De wedstrijd werd daarom verplaatst naar Rhodos. Voor 5.500 toeschouwers in het knusse Diagoras-stadion won Oranje met 0-3. Hagenees Joop Lankhaar kwam de gehele wedstrijd in actie. ,,Het was perfect. Ik mocht vanaf het begin starten. Ik was enorm nerveus. Misschien ook wel logisch bij je eerste interland en dan ook nog eens tussen enkele grote namen zoals hans Van Breukelen, Aron Winter, John Bosman en John van ’t Schip. Ik had voorafgaand in Zeist natuurlijk al met deze jongens getraind en toen was Ruud Gullit er ook nog bij. Die speelde Cyprus wel, maar tegen Griekenland niet meer mee.’’
Ronald Koeman
In de basis tegen Griekenland stonden vier spelers van PSV, drie van Ajax en één van Anderlecht, Feyenoord, en de debutanten Hendrie Krüzen (FC Den Bosch) en Joop Lankhaar (ADO Den Haag). Van aanpassingsproblemen had Lankhaar geen last. ,,Ik werd heel goed binnen de selectie opgevangen door met name Hans van Breukelen en Arnold Mühren. Die pikten dat gelijk op en daardoor voelde ik mij prettig binnen de selectie. Ik sliep samen met Ronald Koeman op één kamer. Dat was zo’n toffe gozer, die pakte mij bij de hand en stelde mij op mijn gemak. Hij was natuurlijk ook jong begonnen en dacht waarschijnlijk een jonge debutant en dan zeker van een kleine club, die kent niemand. Dat was ook zo, ondanks dat ik wel tegen de meeste had gevoetbald. Ik was blij hoe Koeman mij begeleidde. Ik moest wel aardig aanpoten, want het was een ander niveau dan bij ADO Den Haag. Ik speelde ineens met Koeman, Gullit en Vanenburg en dat was wel een level hoger dan ik was gewend. Ik kon mij gelukkig redelijk staande houden.’’
De geboren Alphenaar heeft slechts twee wedstrijden bij de Oranje-selectie gezeten, maar hij heeft er wel een goede vriend aan overgehouden. ,,Ik kom Adri van Tiggelaar nog regelmatig tegen op de velden. Adri is scout bij Sparta en ik bezoek ook wedstrijden buiten de regio. Dan praten we even bij en op verjaardagen hebben we contact. Dat is eigenlijk de enige speler van destijds die ik nog zie. De rest is eigenlijk allemaal naar het buitenland vertrokken.’’
In 1987 was de wereld nog gevrijwaard van social media of een mobiele telefoon. Uitnodigingen werden voor het nationale team nog op de ouderwetse manier overgebracht. ,,Ik moest na de training bij Rob Baan op kantoor komen, omdat hij nieuws had voor mij. Ik had toen geen flauw vermoeden wat het zou kunnen zijn. Je bent geselecteerd voor het Nederlandse elftal. Ik zat destijds wel bij Jong Oranje en dan verbleven we op hetzelfde moment als het echte Oranje op Zeist. Als Michels dan wat wilde uitproberen, speelden we met Jong Oranje tegen het echte Oranje. Dat ging volgens mij altijd wel lekker. Daar zal de basis hebben gelegen voor mijn uitverkiezing. Ik sprak daar ook regelmatig met Nol de Ruiter of Rinus Michels.’’ Of de Haagse verdediger niet aan een geintje dacht toen trainer Baan het hem vertelde? ,,Nee eigenlijk niet, want Rob Baan was enorm serieus en zou dat nooit doen. Het was een enorme verrassing dat ik werd uitgenodigd.’’
België
Na de zomer van 1988, waarin het Nederlands elftal Europees kampioen werd, vertrok Lankhaar na vier seizoenen uit Den Haag. ,,Achteraf ben ik in die zomer naar België vertrokken en daardoor uit beeld geraakt. Ik kon ook bij ADO Den Haag voor twee jaar bijtekenen. Met wat ik heb bereikt als speler ben ik echt heel blij mee. Achteraf gezien had ik misschien wel een jaartje langer in Den Haag moeten blijven. Er waren ook clubs uit Nederland geïnteresseerd, zoals Roda JC en Sparta. Die werden eigenlijk nooit echt concreet. Ik heb toen nog vier weken bij ADO Den Haag meegetraind onder Co Adriaanse en daarna kwam Racing Mechelen. Ik kon daar vier of vijf keer meer verdienen dan bij ADO Den Haag. Ook kreeg ik nog een flinke som tekengeld. Mijn keuze was dus wel snel gemaakt. Hoewel ik bij Racing Mechelen ook tegen degradatie moest voetballen. Gelukkig kwam halverwege het seizoen Ben Wijnstekkers nog en hebben we ons gehandhaafd.’’
Tijdens zijn periode bij ADO Den Haag heeft Lankhaar zowel in de Eerste Divisie als in de Eredivisie gespeeld. ,,Het was voor mij wel weer iets nieuws. Ik had in Nederland alle stadions wel gezien, dan is het veranderen van ambiance ook wel eens goed. België had nieuwe, maar ook veel hele oude stadions. Dat was Racing Mechelen ook. Ik heb daar vijf enorm gezellige jaren meegemaakt. Die had ik eigenlijk niet willen missen. Ik ben daarna nog twee seizoenen naar Lierse SK gegaan. Dat was toch wel heel anders, heel zakelijk, minder gezellig. Maar sportief ging ik er toen wel weer een stap op vooruit. Lierse SK speelde toen op het hoogste niveau.’’
Wanbeleid
Zal het aan het feit hebben gelegen dat Joop Lankhaar bij de clubs heeft gespeeld of zal het toeval zijn geweest. ADO Den Haag verkeerde afgelopen seizoen in financiële problemen. Racing Mechelen is zich aan het terugvechten uit de onderste regionen van het Belgische amateurvoetbal en speelt dit seizoen in de Tweede Afdeling. Lierse SK is in 2017 failliet gegaan en speelt nu in de Eerste Klasse B onder de naam Lierse Kempenzonen. ,,We hebben het dan wel over meer dan dertig jaar geleden. Er is zoveel gebeurd in die tijd bij clubs. Er vallen gewoon clubs om door financieel wanbeleid, meer uitgeven dan er binnenkomt. Dat doet wel pijn, zeker als het ADO Den Haag betreft. Ze zijn nu wel weer op de weg omhoog, maar ze zijn er nog lang niet. Lierse is gefuseerd en Mechelen speelt bij de amateurs. Die volg ik nog steeds via facebook. Ik heb nog steeds met enkele mensen uit Mechelen contact. Met Lierse heb ik niets, behalve dat ze tegen elkaar hebben gespeeld voor de beker.’’
Lankhaar is nooit uitgekomen op nieuwjaarsdag voor de oud-internationals. ,,Ik ben op mijn 31ste afgekeurd, vanwege mijn knie. Ik lag voor de derde keer op de operatietafel en de chirurg begreep niet dat ik met die knie nog voetbalde. Bij FC Dordrecht trainde ik niet meer, maar speelde nog wel mijn wedstrijden. Ik liet cortizon-injecties in mijn knie zetten om zonder pijn te spelen. Die knie is nu helemaal verrot. Er zit geen kraakbeen meer in, het is nu bot op bot. Ik stel de operatie nog zo lang mogelijk uit, maar ik verwacht binnen tien jaar een kunstknie. Ik kan nu helemaal niets meer, als ik tien ballen schiet kan ik ’s nachts niet meer slapen van de pijn. Dat is wel jammer, want ik begreep van Michel Adam dat hij pas afgelopen jaar is gestopt met voetballen bij WIK. Ik kan nu alleen wandelen en een beetje fietsen, verder niets.’’
Herinneringen
Naast de herinneringen aan beide wedstrijden in Oranje heeft Lankhaar ook de nodige tastbare herinneringen aan zijn uitverkiezingen. ,,Ik heb de elftalfoto van de wedstijd in Griekenland ingelijst op de logeerkamer staan. Verder heb ik mijn Oranje-shirts van beide wedstrijden bewaard en natuurlijk het haasje dat je krijgt na je debuut. Die ga ik nooit wegdoen. Er kwam wel een Griek naar mij toe om te ruilen, maar het was mijn debuut en dat ging dus niet gebeuren. Met gebarentaal heb ik dat toen duidelijk gemaakt.’’
Het is de vraag of er ooit een opvolger voor Joop Lankhaar komt. In het huidige voetbal zijn er bijna geen spelers meer die meerdere seizoenen bij dezelfde club spelen. En mocht je al een international in je jeugdopleiding hebben, wordt deze zeker door een grotere club aangetrokken. ,,Er is mij vaker gevraagd of er een nieuwe speler van ADO Den Haag in het Nederlands elftal komt te spelen. Ik kan niet in de toekomst kijken, maar ik denk dat ik het nooit mee zal maken. Zolang ADO Den Haag in de Keuken Kampioen Divisie speelt, gaat het nooit gebeuren. En als je promoveert moet je bij de top vijf spelen, wil je hier ooit nog kans op maken. Ik hoop het wel mee te maken. Het is goed voor de club, maar ik ben er bang voor.’’
De voormalige verdediger is nog regelmatig in het stadion te vinden bij thuiswedstrijden van ADO Den Haag. De laatste keer was tijdens de herdenking van het overlijden van teamgenoot Ron de Roode. ,,Ik was de zaterdag ervoor nog samen met Marco van Alphen naar de begrafenis geweest, maar het doet je toch wel wat. Ik ken Ronnie al vanaf mijn zeventiende en we gingen altijd samen naar ADO om te trainen. Daarna heb ik altijd contact gehouden met hem. We wisten dat hij ziek was, maar dat het zo snel zou gaan, hadden we niet verwacht. Ik weet dat hij was uitgenodigd in de ADO Legends Lounge, maar hij ging niet. Misschien ook een beetje uit schaamte en emotioneel was het ook heel zwaar. Je weet dat je ziek bent en niet meer beter wordt. Je weet alleen niet wanneer het daadwerkelijk gebeurt. Ronnie heeft de pech gehad dat er juist bij hem complicaties optraden, anders was hij er gewoon nog geweest. Alles is zo vergankelijk. Er zitten misschien 200 mensen op de tribune, die weten wie Ronnie de Roode was en wie Joop Lankhaar is. De rest kent ons niet, zo snel gaat het vandaag de dag.’’
Clubliefde
Het team van ADO Den Haag dat in 1986 ongeslagen kampioen werd, bestond nog merendeels uit clubvoetballers. Door het geld dat er nu in het voetbal rondgaat, is het bijna niet meer mogelijk om clubvoetballer te worden. ,,Vroeger bleef je zeker langer bij een club. Ronnie is volgens mij ook acht jaar bij de club gebleven, Marco zal er niet ver vandaan zitten. Als ze nu een tientje meer kunnen verdienen zijn ze weg. En dat logo maar kussen, maar als er een dag later iemand komt die meer betaalt, zijn ze weg. Clubliefde is er niet meer, dat is wel jammer. Aan de andere kant snap ik het wel. Je bent anders dief van je eigen portemonnee. Ik ben nog steeds een ADO Den Haag-supporter. Eens een Hagenees, altijd Hagenees. Ik ben dan niet in Den Haag geboren, maar ik voel mij wel Hagenees.’’
